Ludowy traktat
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Betlejem Lubelskie pod patronatem Kuriera Teatr Dramatu Białoruskiego, Mińsk – Białoruś
Podtytuł „Dziecka z Betlejem” przywiezionego na „Betlejem Lubelskie” przez Teatr Dramatu Białoruskiego z Mińska może być w kontekście bożonarodzeniowym pewnym zaskoczeniem dla odbiorców, bowiem brzmi „Misterium paschalne”, a pascha u chrześcijan związana jest ze świętami wielkanocnymi. Ale zaskoczenie jest tylko częściowe, jako że mamy do czynienia z tym głębokim podejściem teologicznym, w którym Narodzenie Chrystusa jest jednocześnie zapowiedzią Męczeństwa i Zbawienia.
Hieratyczny spektakl z Białorusi, ożywiany scenami ewangelicznymi i intermediami rozgrywanymi na dwóch poziomach batlejki – tej tamtejszej odpowiedniczki ukraińskiego wertepu i naszej szopki – staje się traktatem filozoficznym. Snuta powoli opowieść matki, jedynej oprócz muzyka grającego na fujarce (Kastus Trambicki) postaci pojawiającej się w żywym planie, jest tyleż dostajna, co przepełniona refleksją, jeśli nie bólem. Nie wszystkie analogie pomiędzy losem człeka, o którym dostojnie mówi wybitna aktorka Tatiana Marchieł, a drogą samego Jezusa da się nam wychwycić z prostego powodu bariery językowej. Jednak atmosfera tej opowieści, jej sugestywność elektryzuje widzów.
Jednocześnie ten traktat jest wspaniale zakorzeniony w ludowej, białoruskiej tradycji. Słyszymy pieśni, które brzmią inaczej niż nasze kolędy, ale są równie piękne. I mamy cały zestaw z ukrycia animowanych kukiełek, które przedstawiają sceny i z „boskiej”, górnej strefy przypowieści i z tej dolnej, „ludzkiej”, gdzie potrafi pojawić się np. mało znany nam skomoroch, czyli odmiana sowizdrzeła, rybałta. Warto było obejrzeć ten spektakl, chociażby po to, by się przekonać, jak przy całym podobieństwie tematycznym, inna potrafi być szopkowe misterium u naszych bliskich sąsiadów.
Andrzej Molik
Teatr Dramatu Białoruskiego, Mińsk – Białoruś. Mykoła Pinihin Dziecko z Betlejem – Misterium paschalne. Reżyseria – Mykoła Pinihin; scenografia i lalki – Walerij Raczkouski. Prezentacja 15.12.2001 r.
Kategorie: Kurier Lubelski
Rok: 2001