Porno A.D. 1866

Odkąd piszę cykl felietoników o aktach, mój przewrotny redakcyjny kolega podpuszcza mnie, żebym zajął się wiszącym w Musee d’Orsay obrazkiem o niewinnym – zresztą nie pochodzącym od autora dzieła – tytule Początek świata. Kolega, który ma wpływ na to, co ukazuje się w gazecie, dobrze wie, że upublicznienie reprodukcji tej pracy na łamach jest w naszym świętobliwym kraju – póki co – niemożliwe, bo to, co przedstawia, przez zbyt wielu będzie przyjęte jako pornografia, tyle, że A.D. 1866. A widzimy na obrazie rozchylone uda kobiety i namalowane w pełnej krasie jej łono, czyli – jak to ktoś eufemistycznie ujął – seks.

Dobrze wiem, że naszym purytanom nie wystarczyłoby tłumaczenie jakie otrzymała pewna zgorszona „widokiem” dama, która wykrzyknąwszy: „A cóż to takiego?”, usłyszała: „Szanowna Pani, sądzę, że to jest obraz!” i dlatego judzenia przyjaciela traktuję jako dobry żart. Jednak w jednym z najnudniejszych muzeów Paryża, Musee de Petit Palais, zdecydowanie ożywiłem się na okoliczność spotkania tete a tete z innym obrazem tego samego autora, którym jest „największy impertynent” wśród malarzy XIX wiek Gustave Courbet i mam nadzieję, że i przypomnienie tego dzieła kolegę usatysfakcjonuje, a moraliści z chorą wyobraźnią jakoś je przełkną.

Obraz, któremu poczesnego miejsca w historii sztuki nikt już nie zdoła odebrać, nosi tytuł Sen albo też Lenistwo i Rozpusta. Tycjanowska zmysłowość nagich ciał i temat, który z dzisiejszej perspektywy wydaje się być, delikatnie mówiąc, wysnuty z wyspy Safony, czyli Lesbos, sprawiają, że jest to jedno z najbardziej nasyconych erotyzmem dzieł jakie kiedykolwiek namalowano. Ciekawostką (i jeszcze jednym ukłonem w stronę mego podpuszczacza) niechaj będzie to, że obraz powstał w tym samym 1866 r. co Początek świata, i że do obu pozowała Joanna Hifferman (ta brunetka), która wcześniej była kochanką Whistlera, a którą od kolegi z całym dobrodziejstwem inwentarza przejął kochliwy, acz niestały w uczuciach przystojniak Courbet.

Andrzej Molik

Gustave Courbet „Sen” („Lenistwo i Rozpusta”).
Olej 135 x 200 cm.
Musee du Petit Palais. Paryż.

Kategorie:

Tagi: / / /

Rok: