Premierowe Sceny z życia Mitteleuropy
Teatr Provisorium i Kompania Teatr prezentują swój najnowszy spektakl
Można powiedzieć: nareszcie! Nareszcie Teatr Provisorium i Kompania Teatr zaprezentują szerokiej publiczności swój najnowszy spektakl Sceny z życia Mitteleuropy oparty na powieści Roberta Musila Niepokoje wychowanka Torlessa.
Jak powszechnie wiadomo, przedstawienie pokazywane było przedpremierowo na październikowym Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Konfrontacje Teatralne. Później jednak teatry działające w Centrum Kultury udały się na swoje drugie tournee amerykańskie, by przezentować tam obsypany deszczem nagród poprzedni spektakl Ferdydurke według Witolda Gombrowicza uznany za jedno z najważniejszych wydarzeń teatralnych w Polsce ostatniej dekady. Zespoły otrzymały za tą jedną z najlepszych adaptacji dzieła Gombrowicza aż 17 nagród, w tym Fringe First w Edynburgu, Grand Prix Opolskich Konfrontacji Teatralnych Klasyka Polska, Grand Prix Festiwalu Małych Form Teatralnych w Rijece, Nagrodę za Zbiorową Kreację Aktorską podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego MESS w Sarajewie oraz Nagrodę Aktorską za kreowanie nowej formuły teatru na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Kontakt w Toruniu. W USA Ferdydurke prezentowana była w nowojorskim prestiżowym Raw Space, City Garage Theatre w Los angeles, Arts Bank Theatre w Filadelfii oraz w mieście najbliższej olimpiady zimowej Salt Lake City, w Yale University i Princeton University. Jedanak największy rozgłos zdobyła niedawna prezentacja spektaklu w legendarnym, prowadzonym przez Ellen Steward Teatrze LaMama na Off-Off Broadwayu w Nowym Jorku.
Nim Teatr Provisorium i Kompania Teatr po raz trzeci powiozą Ferdydurke za ocean, co stanie się niebawem, mają wreszcie okazję do odbycia oficjalnej premiery najnowszego swego, trzeciego już we wspólnym działaniu spektaklu. Sceny z życia Mitteleuropy według Musila w reżyserii Janusza Opryńskiego i Witolda Mazurkiewicza, ze scenografią Jerzego Rudzkiego i muzyką Borysa Somerschafa, w wykonaniu Jacka Brzezińskiego, Witolad Mazurkiewicza, Jarosław Tomicy i Michała Zgieta (zespół wspomaga technicznie Piotr Szamryk) zaprezentowane zostaną dziś, w piątek o godz.18 i 20 oraz jutro, w sobotę o godz.19 w Sali Czarnej Centrum Kultury przy ul. Peowiaków 12.
W rozmowie z dziennikarzem Kuriera przed październikowymi pokazami przedpremierowymi reżyserzy spektaklu powiedzieli m.in:
Janusz Opryński: – W pewnym momencie, kiedy ujrzeliśmy kształty sceniczne, ale i też kształt ideowy przedstawienia, postanowiliśmy nazwać je Scenami z życia Mitteleuropy, dać to pojęcie. Przypomnę, to nie pojęcie geograficzne czy historyczne, tylko pojęcie związane z pewną grupą pisarzy, z pewnym typem świadomości końca Europy, końca monarchii Austro- Węgierskiej. To ten moment, kiedy pisarze tacy jak Freud, jak Wittgenstein, jak Musil, jak Kawka próbują zdiagnozować kryzys Europy, kryzys myślenia europejskiego i widzieć narodziny pewnej otchłani ludzkiej. To wydaje się dość dobrze określać wszystkie nasze sceny, które powstały na motywach powieści Niepokoje wychowanka Torlessa Roberta Musila. Oczywiście zostaje anegdota, zostają najważniejsze wątki tej powieści, ale taki tytuł wydaje się pomocny dla kodowania znaczeń, dla otwarcia się widza na pewien typ problematyki.
Witold Mazurkiewicz: – Mitteleuropa jest pojęciem kulturowym i w momencie kiedy wzięliśmy sobie na warsztat Musila, o którym mówi się przecież bardzo często, że jego powieści są absolutnie antyteatralne, w momencie, kiedy próbowaliśmy sobie przełożyć na nasz wypracowany przez lata język teatralny, on się nam też gdzieś zaczął poszerzać. Dziś jeszcze nie wiemy, czy jest to ogromny krok naprzód, czy mały krok naprzód, ale na pewno chcemy, żeby to był krok naprzód – w tej naszej pracy teatralnej, w tym czego w teatrze szukamy, w pracy z aktorem, w budowaniu typowo naszych scenariuszy tych rzeczy, które pozornie wydają się nieteatralne wręcz antyteatralne. Choć Ferdydurke była robiona na wiele różnych sposobów, ale nasza adaptacja też była zauważana jako oryginalna, czy powiedzmy sobie niepodobna do tych wcześniejszych. A ten krok naprzód jest dla nas na pewno pogłębieniem tego, co znaleźliśmy, co się nam udało odkryć w pracy nad Ferdydurke. Teraz chcemy to jeszcze pogłębić, spróbować zanurzyć się w tę materię teatralną, aktorską, myślę, że nawet reżyserską jeszcze bardziej niż w Ferdydurce. Jeszcze to zobaczymy, ale takie były nasze plany, takie są zamiary i do tej pory wszystko w tym co robimy powoli zdaje się nam potwierdzać.
Andrzej Molik
Kategorie: Kurier Lubelski
Rok: 2002