O Archiwum

Archiwum Andrzeja Molika skupia rozproszony, zróżnicowany i bogaty dorobek Redaktora Andrzeja Molika, dziennikarza, recenzenta teatralnego i krytyka sztuki, który przez całe życie zawodowe był związany z Lublinem. Strona zawiera artykuły publikowane w Kurierze Lubelskim, z którym Redaktor był związany przez większość swojego życie zawodowe, a także publikacje książkowe, artykuły z prasy lokalnej i krajowej  („Akcent”, „Dziennik Wschodni”, „Przekrój”, „Lubelski Informator Kulturalny ZOOM”).

Archiwum to jednocześnie jedyne miejsce, gdzie można znaleźć inne teksty tworzone przez Andrzeja Molika. Wśród nich znalazły się katalogi do spektakli teatralnych, wydawnictw istniejących jedynie w wewnętrznym obiegu środowiska lubelskiego (Gazeta Kawiarni Artystycznej „Hades”, Gazeta Grodzka) oraz materiały z bloga „Moliqultura osobista” (prowadzony przez Redaktora na emeryturze; obecnie strona bloga jest już niedostępna w internecie).

Ponadto, strona prezentuje liczne materiały multimedialne pochodzące z archiwów prywatnych, związane z jego obecnością w środowisku i działalnością zawodową – materiały video, nagrania audycji radiowych, zdjęcia, pamiątki związane z udziałem w wydarzeniach kulturalnych na przestrzeni lat, maszynopisy. W zbiorach znalazły się zapisy Urodzin Artystycznych, wydarzenia, organizowanego corocznie przez ponad dziesięć lat – nagrania stanowią unikalny zapis tych koncertów, nieprezentowanych dotychczas na szeroką skalę.

Teksty Andrzeja Molika pozostają cennym świadectwem zmian w lubelskiej kulturze na przestrzeni lat. Materiały znajdujące się w Archiwum są źródłem wiedzy o zagadnieniach kultury we wszystkich jej przejawach – instytucjach, twórcach, miejscach, spektaklach, festiwalach, anegdotach. Archiwum ma szanse stać się źródłem wiedzy i materiałów dla badaczy lubelskiego środowiska kulturalnego, studentów kierunków artystycznych i teatralnych czy recenzentów poszukujących odwołań do wcześniejszej twórczości artystów lubelskich.

***

Andrzej Molik

(1948 – 2015)

Urodzony 21 stycznia 1948, od 1952 wraz z rodzicami zamieszkał w Świdniku.

Był absolwentem filozofii kultury na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Karierę dziennikarską rozpoczynał w 1967 roku jako student pierwszego roku. Rozpoczął wówczas współpracę z Kurierem Lubelskim w dodatku studenckim „Konfrontacje” – przez całe studia relacjonował m.in. jeden z większych ówczesnych festiwali teatralnych „Studencką Wiosnę Teatralną”. Zamieszczał też krótkie artykuły i recenzje o lubelski kulturze. W tym czasie został również lubelskim korespondentem krakowskiego dwutygodnika „Student”.

Po uzyskaniu absolutorium wyjechał do Dzierżoniowa, by zakładać tam teatr lalkowy dla dorosłych. Realizacja tego planu nie doszła do skutku, a pobyt na Śląsku przedłużył się do dziewięciu miesięcy, bowiem został instruktorem ds. kultury w tamtejszym Domu Kultury. W roku 1974 ówczesny redaktor naczelny Kuriera Lubelskiego, pamiętając o jego pracy w „Konfrontacjach”, zaproponował mu etat w popularnej wówczas popołudniówce. Warunkiem było obronienie pracy magisterskiej, co nastąpiło na jesieni 1974 roku.

W latach 1974 – 2008 pracował zawodowo w dzienniku Kurier Lubelski zajmując się problematyką kulturalną. Przez 15 lat, do 1999 był także redaktorem depeszowym i technicznym. Początkowo miało to związek z niechęcią ówczesnych władz do absolwentów KUL, jednak okazał się być bardzo biegły na polu redakcji technicznej. Umiejętności te doceniali przełożeni, wykształcił także nowych depeszowców pojawiających się w redakcji. Jednocześnie, nie przeszkodziło mu to w „przemycaniu” na łamy Kuriera autorskich informacji i niewielkich jeszcze wtedy tekstów o kulturze.

Jego wcześniejszy związek ze Studencką Wiosną Teatralną zaowocował współpracą – stał się redaktorem biuletynu festiwalowego. Był też przez dwa lata rzecznikiem prasowym Festiwalu Folklorystycznego w Kazimierzu Dolnym, a później redaktorem biuletynu tego festiwalu. Dopiero w 1989 roku stał się pełnoprawnym dziennikarzem działu kultury Kuriera Lubelskiego.

Był członkiem AICT – Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych i FIPRESCI – Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych. Juror FIPRESCI na festiwalach filmowych w Krakowie (krótki metraż), Kecskemet (animacje), Karlovych Varach i Berlinie (fabuła). Przez 17 lat stały gość Semana Internacionale de Cine w Valladolid w Hiszpanii.

Na przestrzeni prawie 50 lat uczestnik niezliczonych festiwali teatralnych, także prowadzący przy nich biuletyny.

Pisał o teatrze, filmie, sztuce, muzyce, szczególnie piosence artystycznej, podróżach i tematyce miejskiej (do początku 2006 r. stały cotygodniowy felieton przez 13-14 lat).  By odejść trochę od problematyki kulturalnej publikował stałe felietony pod nazwą „Kurier przyspieszony”. Jego szerokie zainteresowania zaowocowały cyklem artykułów o nowych lubelskich kościołach. Łamy Kuriera stawały się zbyt małe, więc gdy pierwsza lubelska kawiarnia artystyczna „Hades” postanowiła wydawać swoją gazetę, bez wahania podjął współpracę. Jego teksty można było znaleźć w niezwykle popularnym tygodniku „Przekrój” i miesięczniku „Ekran”.

Jednoosobowo przyznawał Nagrodę Kuriera Lubelskiego za Wydarzenie Artystyczne Sezonu w Lublinie.

Kiedy w 2008 roku odchodził na emeryturę, obawiał się czy jeszcze kiedyś będzie mógł dzielić się swoją wiedzą i spostrzeżeniami z czytelnikami. Szybko odnalazł się w obcym mu dotychczas świecie wirtualnym – prowadził blog „moliqultura osobista” na portalu Dziennika Wschodniego. Przez kilka lat był stałym felietonistą (ZOOMOLO) Lubelskiego Informatora ZOOM i jego recenzentem. Również na emeryturze zaczął uprawiać na łamach „Akcentu” krytykę literacką.

Przez dwa semestry prowadził warsztaty pisania recenzji teatralnych na Wydziale Filologii Polskiej UMCS.

Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, otrzymał Srebrną Odznakę Zasłużony dla Lublina, Medal Prezydenta Miasta Lublin, a wcześniej, w początkach swojej pracy, uhonorowany został Nagrodą Młodych Dziennikarzy Stowarzyszenia Dziennikarzy. Tuż przed śmiercią został laureatem nagrody „Angelus Lubelski”. Nagrody nie odebrał, zmarł w dniu gali, 22 lutego 2015.

***

Andrzej Molik o sobie swoimi słowami (z roku 1998)

Andrzej Molik

Wychowałem się w Świdniku, mieście którego próżno szukać na przedwojennych mapach, ale za to – według założeń ówczesnych panów życia i śmierci – socjalistycznym. To się musiało skończyć wylądowaniem na KUL, gdzie – w ramach ukształtowanej już wcześniej niechęci do przymusów – zajmowałem się wszystkim, tylko nie studiowaniem (do dziś się dziwię, że w papierach stoi: filozof kultury).

Szybko (1967) zadebiutowałem jako dziennikarz studencki i zacząłem zaznawać uroków życia w tyglu kulturalnym tamtych bardzo ciekawych pod tym względem lat. Równie rychło się okazało, że więcej nauk czerpałem nie od profesorów zacnej uczelni, ale ze spotkań z krezusami teatralnymi owej epoki – Litwińcem (Kalambur), Jasińskim (STU), Hussakowskim (Teatr 38), Raczkiem (Teatr Ósmego Dnia), Bigosińskim i Hejdukiem (Teatr 77), czy – może przede wszystkim – działającym na miejscu Rozhinem (Gong 2), a w dalszej perspektywie, z Grotowskim (wiadomo) czy Schumannem (Bread & Puppet) i całymi zastępami innych. Towarzyszyłem także od samego początku artystycznym poczynaniom Leszka Mądzika, z którym – przy takim samym podejściu do tematu – równocześnie rozpoczęliśmy studia, i którego przyjaźnią szczycę się do dziś.

Nad wyraz skutecznie połknęłem bakcyla teatralnego a takie miłości pozostają na całe życie. Nie dziwota zatem, że od kiedy w 1974 roku rozpoczęłem już zawodową pracę w Kurierze Lubelskim, starałem się – z różnymi skutkami, bo wnet ktoś odkrył, że absolwent takiej a nie innej uczelni, najlepiej nadaje się do wygnańczej pracy w drukarni jako redaktor depeszowo-techniczny – towarzyszyć szczególnie poczynaniom młodego teatru. Trafiłem na wspaniały grunt „lubelskiego zagłębia teatralnego” i to zawsze rekompensowało wszelkie niedogodności pracy kronikarza tych alternatywnych wydarzeń z ogrodu obywatelki Melpomeny. I to jest moje szczęście. I to sprawia, że eksploracja-fascynacja trwa…

***

Podziękowania dla osób, które wsparły realizację projektu: Jacek Brzeziński, Jan Kondrak, Andrzej Z. Kowalczyk, Jarosław Koziara, Tomasz Kulbowski, Dorota Mościbrodzka, Janusz Opryński, Paweł Passini, Barbara Sawicka, Marta Szymańska, Janek Taraszkiewicz, Agata Will.

Zrealizowano w ramach stypendium Prezydenta Miasta Lublin 2017.

Współpraca w dostępie do materiałów – Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN.